Dr. Jeanet Kull­berg: ‘Wat wil­len tuin­be­zit­ters nu écht?’

‘Wat wil­len tuin­be­zit­ters nu écht?’
Wil­len we graag groe­ne­re en mooi­e­re tui­nen in de woon­om­ge­ving, dan begint dat met het begrij­pen waar­om tuin­be­zit­ters doen wat ze doen. Dr. Jeanet Kull­berg doet bij het Soci­aal Cul­tu­reel Plan­bu­reau onder­zoek op het ter­rein van wonen en de direc­te woon­om­ge­ving. Van recen­te datum is haar onder­zoek ‘Tus­sen Groen en Grijs, een ver­ken­ning van tui­nen en tui­nie­ren in Neder­land’.
Op Futu­re Green City geeft ze op 29 novem­ber een lezing over haar onder­zoek. Voor het eerst staat tui­nie­ren als fac­tor in de kwa­li­teit en bele­ving van de woon­om­ge­ving cen­traal. Stek­ken is hip; de moes­tuin in de mode. Over­al ont­staan ste­de­lij­ke oases als buurt­tui­nen en dakak­kers, waar bewo­ners bezig zijn in hun moes­tuin en daar­mee het aan­zien van hun buurt ver­fraai­en en buurt­ge­no­ten ont­moe­ten. Tege­lij­ker­tijd zien we dat par­ti­cu­lie­re tui­nen in toe­ne­men­de mate wor­den ‘ont­groend’.  Een veel­heid aan klin­kers, tegels en steen­slag maakt de omge­ving har­der, grij­zer. Let­ter­lijk, maar ook figuur­lijk. Grij­ze tui­nen zijn min­der goed bestand tegen de effec­ten van kli­maat­ver­an­de­ring.
Het onder­zoek van Jeanet Kull­berg sluit aan op actu­e­le dis­cus­sies over kli­maat­be­sten­di­ge inrich­ting van par­ti­cu­lie­re tui­nen (duur­zaam­heid) en meer soci­a­le cohe­sie in de woon­om­ge­ving dank­zij (buurtmoes)tuinen (leef­om­ge­ving). In eer­der onder­zoek is veel aan­dacht besteed aan gezond­heids­ef­fec­ten van groen in de buurt. Ook is uit ‘woonwensen’-onderzoek bekend dat veel men­sen een groe­ne omge­ving hoog waar­de­ren. Maar wat is daar­bij hun eigen inbreng? Die vraag wil het SCP beant­woor­den met dit onder­zoek. In de inlei­ding staat een his­to­risch over­zicht van de rol van tui­nen in onze woon­om­ge­ving en wordt inge­gaan op de dis­cus­sies over of het wen­se­lijk is bewo­ners te laten beschik­ken over een eigen tuin als onder­deel van de alle­daag­se woon­om­ge­ving. Tevens wordt beschre­ven welk belang er werd gehecht aan tui­nie­ren; in late­re hoofd­stuk­ken wordt ver­ge­le­ken hoe bewo­ners daar tegen­woor­dig over den­ken. Ook heeft de onder­zoe­ker gege­vens­be­stan­den die niet direct over tui­nen of tui­nie­ren gaan, maar moge­lijk toch zin­vol­le infor­ma­tie bevat­ten, geraad­pleegd. De bestan­den zijn nage­lo­pen, waar­bij de ham­vraag was: groen of grijs: veel plan­ten of veel ste­nen? Dit heeft geleid tot inzicht in de fac­to­ren die invloed heb­ben op de inrich­ting van tui­nen. Ook werd meer zicht ver­wor­ven op tui­nie­ren als vrije­tijds­be­ste­ding en de ver­hou­ding daar­van met bij­voor­beeld spor­ten of tele­vi­sie­kij­ken. Opnieuw was er dan een ver­schil zicht­baar tus­sen ‘groen’ en ‘grijs’, maar dit keer in de bete­ke­nis van leef­tijd. Het zijn voor­al oude­ren die actief zijn in het groen. Ten slot­te zocht het SCP naar drijf­ve­ren van tui­niers – voor­al dege­nen die met plan­ten in de weer zijn –, naar het ont­staan van die belang­stel­ling en het effect daar­op van de com­mer­cie en media. Daar­voor heb­ben ze actie­ve tuin­lief­heb­bers geïn­ter­viewd.
De wens om in Neder­land groe­ne­re en mooi­e­re tui­nen in de woon­om­ge­ving te rea­li­se­ren, begint met het begrij­pen waar­om tui­niers en tuin­be­zit­ters de din­gen doen die ze doen of die juist nala­ten. Het onder­zoek ‘Tus­sen groen en grijs’ geeft daar­op ant­woord. SCP-onder­zoek­ster Jean­net Kull­berg zal daar op dins­dag 29 novem­ber tij­dens Futu­re Green City meer over ver­tel­len.