Het Steenbreek programma heeft tot doel burgers, gemeenten en andere belanghebbenden te betrekken bij het vervangen van verharding door vegetatie in particuliere tuinen. Er is een theoretisch model opgesteld dat gebruikt kan worden voor het verbeteren en beter evalueren van dit type duurzaamheidsinitiatieven. Daarvoor is het tuinvergroeningsgedragsmodel getest in het Steenbreekprogramma. Op basis hiervan kunnen  aanbevelingen worden gedaan voor de verbetering van toekomstige initiatieven. Het model geeft ook inzicht in een specifiekere aanpak gericht op de mensen die het meest vatbaar zijn voor gedragsverandering, waardoor de acties gericht op gedragsverandering doeltreffender zouden kunnen worden.

Een transformatie naar duurzame voedselproductie in de stad vereist een beter circulair nutriëntenbeheer. Stedelijk organisch afval bevat relevante nutriënten en organisch materiaal, maar momenteel wordt slechts 4% van de stikstof (N) en fosfor (P) in stedelijke bronnen gerecycled. Een van de recyclingmethoden is het composteren van stedelijk afval voor de stedelijke tuinbouw. In deze studie zijn zeven compostsoorten gekarakteristeerd van verschillende stedelijke afvalstromen.

Slimme steden verwijzen naar de toepassing van informatie- en communicatietechnologieën om de kwaliteit van het leven van burgers te verbeteren. Projecten voor slimme steden kunnen mislukken als de burgers niet actief deelnemen aan het ontwerp ervan. In slimme steden gebeurt deze participatie vaak via speciale participatieplatforms waar burgers kunnen stemmen, discussiëren en ideeën kunnen indienen. De huidige platforms zijn echter niet altijd op een representatieve manier afgestemd op de behoeften van burgers. Bovendien zijn ze ook niet altijd afgestemd op de realiteit van het bestuur en de eisen van ambtenaren. In deze studie is onderzocht aan  welke kenmerken een participatieplatform moet bezitten om afgestemd te zijn op de eisen van burgers en ambtenaren.

Met de groeiende vraag naar kleine stedelijke groene infrastructuren (Urban Green Infrastructures), is kennis van de publieke perceptie van kleine (UGI’s) belangrijk voor toekomstige stedelijke planning en besluitvorming. Deze studie uit China richtte zich op drie kleine UGI’s (een groen dak, een groene muur en een kleine groene laan in Guangzhou) en onderzocht de bereidheid van bewoners om te betalen (WTP) voor het onderhoud van kleine UGI’s.

Grote delen van de bossen in de wereld zijn getroffen door een ernstige en grootschalige achteruitgang van de boomstand, die wordt gekenmerkt door een geleidelijk maar wijdverbreid verlies aan groeikracht en de daaropvolgende dood van één of meer boomsoorten. Boomsterfte vormt een bedreiging voor fauna die voor haar voortbestaan afhankelijk is van boshabitats. Hoewel de achteruitgang van bomen heel wat wetenschappelijke aandacht heeft gekregen, is er verrassend weinig bekend over de effecten ervan op de fauna. Het scala van reacties op de achteruitgang van bomen duidt op sterk veranderde diergemeenschappen. In veel gevallen zal de veranderde ecosysteemfunctie als gevolg van het verlies van belangrijke dierlijke diensten een aanzienlijke bedreiging vormen voor de gezondheid van het bos.

Stadsbomen vormen een vitaal onderdeel van duurzame steden, maar het gebruik van een beperkt scala aan soorten en genotypen kan een risico vormen voor de biodiversiteit in de wereld. Ondanks verschillende studies die de diversiteit van boomsoorten onderzochten, blijft de intraspecifieke genetische diversiteit van stadsbomen grotendeels onontgonnen. Hier hebben we de genetische diversiteit gekarakteriseerd van Tilia x europaea, een van de meest aangeplante stedelijke boomsoorten in Noordwest Europa. We vergeleken de genotypische diversiteit van historische aanplantingen van Tilia spp. uit de 17de eeuw met de genotypische diversiteit van het momenteel beschikbare plantgoed in België en Nederland. In Noordwest-Europa begon de homogenisering van stedelijke T. x europaea-aanplant reeds in de 17de eeuw.

De ISGlobal Ranking of Cities is een project gericht op het inschatten van de gezondheidseffecten van stads- en vervoersplanning in 1.000 Europese steden.

Dit onderzoeksproject evalueert verschillende milieublootstellingen die verband houden met stads- en vervoersplanning (zoals luchtvervuiling, gebrek aan blootstelling aan groene ruimten, lawaai van wegverkeer en hitte-eilandeffecten) voor steden in meer dan 30 Europese landen en stelt aan de hand van de resultaten verschillende ranglijsten op.

Verder lezen, zie onderstaande link naar de projectcommunicatie website of het gehele artikel.

Het verkrijgen van publieke en/of private financiering voor het opschalen van stedelijke natuurgerichte oplossingen (NBS) is een belangrijke barrière voor het bereiken van stedelijke duurzaamheidsdoelen, inclusief klimaatmitigatie en -adaptatie. Onderzoekers voerden  een systematisch onderzoek uit van de academische literatuur om inzicht te krijgen in de belangrijkste barrières en bijbehorende strategieën voor de financiering van stedelijke NBS.

Stedelijke groene ruimten kunnen de menselijke gezondheid en het welzijn verbeteren. Groene ruimten kunnen echter ook allergene pollen uitstoten en deze kunnen astma, allergische aandoeningen en infecties van de luchtwegen veroorzaken. Hoe allergierisico’s in groene ruimten kunnen worden gewijzigd door milieuveranderingen is nog steeds niet algemeen begrepen. Deze studie analyseerde de boominventarisatiegegevens van 18 stedelijke groenzones (5940 bomen; 278 taxa; 93 ha) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België.

Hout vrijkomend uit het groen kan ingezet worden voor straatmeubilair, klimbomen, etc.

Parken zijn belangrijke plekken om naar natuurlijke geluiden te luisteren en om menselijke geluiden te vermijden, een steeds zeldzamere combinatie. Voorbeelden van gunstige resultaten zijn onder meer verminderde pijn, minder stress, verbeterde gemoedstoestand en verbeterde cognitieve prestaties. Stedelijke en andere parken die veel worden bezocht, bieden belangrijke mogelijkheden om natuurlijke geluiden te ervaren en zijn belangrijke doelen voor het behoud van soundscape om de gezondheid van bezoekers te versterken. De resulaten stellen dat natuurlijke geluiden belangrijke ecosysteemdiensten leveren, en dat parken de volksgezondheid kunnen versterken door natuurlijke geluidslandschappen te benadrukken en te behouden.

Onderzoek geeft aan dat schoolgerichte tuininterventies  leiden tot verhoogde dagelijkse consumptie van groenten en fruit en verhoogde intenties, attitudes, normen, en waargenomen gedragsbeheersing met betrekking tot de consumptie van groenten en fruit.  Attitudes, normen en waargenomen gedragsbeheersing voorspelden aanzienlijk veranderingen in de groente- en fruitconsumptie. Alles start met het veranderen van de fysieke omgeving, het vergroenen van het schoolplein.

De leefstijlinterventie Fruit4Schools bevordert een gezonde leefstijl voor basisschool kinderen. Het koppelt een door fruitbomen gedomineerd ‘eetbaar’ schoolplein aan natuur- en milieueducatie. Kan gekopeld worden aan een buurtgerichte (participatieve) aanpak met baten op het gebied van de groene ruimte, de gezondheid van de bewoners.

Vergroen uw sportacommodatie met eetbaar groen, adopteer als bewoners de fruitbomen en biedt het geoogste fruit aan, aan de sportkantine. Zo gebruikt Fruit4Sports de kantine als draaischijf voor de gedragsverandering.

Fruit4Sports heeft als doel mee te helpen aan een gezondere sportkantine en zo bij te dragen aan de maatschappelijke opgave welvaartziekten als (jeugd)obesitas en suikerziekte te voorkomen.

De aanleg van een herdenkingsbos waar nieuwe bomen geplant kunnen worden, biedt troost aan nabestaanden. Verschillende concepten voor de relatie tussen bomen en de as van nabestaanden zijn inmiddels uitgewerkt.

-Kamerplanten in leefruimtes en slaapvertrekken

-Groene daken en groene gevels

-Een groene tuin met bomen, struiken en hagen in plaats van verharding

-Voldoende parken en buurtgroen in de woonwijk

-Geveltuinen bij huizen die direct aan de straat grenzen

-Bomen en andere vormen van groen in en langs straten

-In het onderzoeksprogramma De Groene Agenda is de ontwerptool Groene Gezonde Stad ontwikkeld. Deze tool helpt in de fase van het schetsontwerp om met effectieve maatregelen een gezonde wijk of buurt te creëren.*

-Groene daken en wanden

-Binnentuinen en daktuinen

-Kamerplanten in de woningen

-Interieurbeplanting in de werk- en leeromgeving en in zorginstellingen

-Planten, heesters en bomen rondom gebouwen en in het openbaar groen

-Toepassing van plantenbakken

-Wadi’s en verlaagd aangelegd groen in tuinen en parken

-Bloemen- en plukweides en insectenhotels

Groen kan het uitzicht op de geluidbronnen wegnemen, wat al een bewezen positief effect geeft op het welbevinden van bewoners.

Toepassing van bomen van de juiste grootteklasse en habitus helpt hierbij, evenals gebruik beplanting op geluidswallen.

Groene gevels en daken vormen een goed potentieel voor de geluidsisolatie van de gebouwen. Daarnaast kunnen groene gevels een dempend effect hebben op de geluidsreflectie in de straat.

Stedelijke bewoners die vlak bij parken of andere groene gebieden wonen, ervaren bij eenzelfde mate van geluidshinder minder geluidsoverlast dan stedelijke bewoners die geen park of ander groengebied nabij hun woning hebben.

Verschillende groepen organismen stellen verschillende eisen. Van Rooij e.a. hebben ecoprofielen opgesteld voor bestuivende insecten, zoals wilde bijen, zweefvliegen en vlinders. De afstanden tussen groene gebiedjes mogen niet groter zijn dan 100 meter.

Ook dak- en gevelgroen kunnen worden gebruikt om de biodiversiteit te vergroten en ze zijn bovendien geschikt om verschillende groene gebieden te verbinden.

Voor groenbeheerders is informatie over de kosten en baten van bijvriendelijk beheer op een rij gezet. In veel gevallen is bijvriendelijk beheer niet duurder of zelfs goedkoper dan regulier beheer.

Bij 10% groen kan de stad een goed leefgebied zijn voor vlinders en bijen, mits het groen gevarieerd is, voldoende voedsel en schuilgelegenheid biedt en als een netwerk verspreid door de stad aanwezig is.

In de stedelijke omgeving kunnen niet-inheemse plantensoorten een waardevolle aanvulling zijn op het inheemse sortiment en zo de biodiversiteit vergroten. Zo kan het bloeiseizoen worden verlengd, en daarmee wordt de beschikbaarheid van voedsel voor insecten , vogels en zoogdieren in het stedelijk gebied vergroot.

Een gevarieerde beplanting biedt volop mogelijkheden om de biodiversiteit in de stad te stimuleren. Met name de aanplant van pollen- en nectarrijke bomen, struiken en vaste planten is van belang voor bijen, vlinders en andere insecten. Daarnaast gedijen ook vogels en kleine zoogdieren beter in gevarieerd groen.

Hoewel de aantallen in de stad relatief laag zijn, bleek bij een wereldwijde studie dat het grootste deel van de vogel- en plantensoorten die in de stad voorkomen inheems is. Hiermee biedt het stedelijk groen goede mogelijkheden voor versterking en bescherming van biodiversiteit.

Een aantrekkelijke woon- en werkomgeving is voor grote internationale bedrijven een van de afwegingsfactoren bij de locatiekeuze voor een nieuw te openen vestiging. Groen speelt voor de aantrekkelijkheid van de woon- en werkomgeving een belangrijke rol.

Een deel van de investeringen in het groen wordt terugverdiend door een hogere waarde van het vastgoed, of bij publieke investeringen in het groen door hogere belastinginkomsten (WOZ).

De criminaliteit in groene wijken is lager en bewoners voelen zich veiliger dan in wijken zonder groen.

Groen verhoogt de aantrekkelijkheid van een gebied en verbetert het vestigingsklimaat, zowel voor burgers als voor bedrijven. Een mooie groene omgeving is niet doorslaggevend, maar wordt wel steeds belangrijker als vestigingsfactor, met name voor kennisintensieve bedrijven.

Het groen in Den Haag verhoogt de waarde van alle woningen in de stad met ca. € 1,9 miljard, gemiddeld ca. € 7500 per woning, en verhoogt de OZB-inkomsten van de stad met ca. € 1,3 miljoen per jaar.

Groen in de vorm van parken en plantsoenen verhoogt de onroerendgoedwaarde van woningen met gemiddeld 4 tot 5%.

Beplanting van wadi’s verbetert de infiltratie, draagt bij aan de biodiversiteit, maakt ze geschikt als ecologische verbindingszone en vergroot de belevingswaarde van het groen in een buurt. Planten in en nabij wadi’s moeten bestand zijn tegen tijdelijke (zeer) hoge waterstanden en daarnaast ook drogere perioden kunnen doorstaan; bomen op de rand i.p.v. onderin vergroten de mogelijkheden.

Diep wortelende planten (bomen en struiken) zorgen ervoor dat water makkelijker door kan dringen in de diepere grondlagen. Een gevarieerde bodembedekkende beplanting (bomen in combinatie met struiken en een kruidenlaag) is het meest effectief en voorkomt bovendien verslemping en erosie.

Vergroting van het oppervlak groen t.o.v. de oppervlakte met verharding en bebouwing beperkt de hoeveelheid af te voeren neerslag. Groene tuinen in plaats van betegelde tuinen hebben een sterk beperkend effect op de run-off bij piekbuien. Ook groene daken dragen hieraan bij.

Momenteel wordt onderzoek uitgevoerd naar groene daken die een eigen watervoorzieningssysteem hebben, waarin nog meer neerslag kan worden geborgen. Hierdoor is er in droge tijden water beschikbaar voor de dakvegetatie. Bij een naderende piekbui kan het water voor de piek worden afgevoerd, zodat de piek in het stedelijk watersysteem wordt uitgesmeerd en gedempt.

Bij integrale wateroplossingen in de wijk kan groen een essentiële rol spelen. Een goed voorbeeld is de wijk Zuidbroek in Apeldoorn. Het water dat op het dak valt, wordt in de tuinen geleid. Van de tuinen stroomt het naar de straat, en van de straat in een brede groenstrook, de wadi. Pas als de wadi helemaal volstaat, wordt het water met een overloop uit de buurt geleid.