Raad Leefomgeving en Infrastructuur: nieuwe wet biedt kansen
Omgevingswet helpt ‘Groen’ positief inzetten voor een gezondere bevolking. Vanaf 2021 zal, als tijdig alle politieke en budgettaire hobbels worden overwonnen, het ruimtelijk beleid en de ruimtelijke ordening in Nederland worden geregeerd door de nieuwe Omgevingswet. De Raad Leefomgeving en Infrastructuur (RLI), het belangrijkste adviesorgaan van de overheid op dit terrein, vindt dat die kans moet worden aangegrepen om gezondheidswinst te boeken. De overheid moet niet alleen schade aan de gezondheid van de bevolking helpen voorkomen, bijvoorbeeld door het stellen en handhaven van milieunormen in stedelijke gebieden, maar ook positief de gezondheid bevorderen door het creëren van een gezonde leefomgeving.
De Raad hanteert in zijn rapport ‘De stad als gezonde habitat’ dan ook een ruime definitie van het begrip ‘gezondheid’: niet alleen de afwezigheid van ziekte, maar ook mentaal en sociaal-maatschappelijk welzijn, bijvoorbeeld doordat mensen meer regie krijgen over hun eigen leven. Een groene omgeving biedt ruimte voor bewegen, ontmoeten en ontspannen, aldus de RLI.
De Raad bepleit vergroening van het stedelijk gebied zelf en het aanleggen van ‘groene’ verbindingsstroken tussen stedelijke gebieden en de natuur. Bovendien kunnen regels en ruimtelijke randvoorwaarden eraan bijdragen dat de inwoners worden gestimuleerd tot gezond gedrag: fietsen, wandelen, sport – in plaats van autorijden. ‘Het gaat om het creëren van een leefomgeving die uitnodigt tot gezond gedrag’, aldus de RLI. Zo kunnen, met de nieuwe Omgevingswet in de hand, met de inzet van ‘groen’ verschillende doelen tegelijk worden gediend: klimaatdoelstellingen, de transitie naar duurzame energie en duurzame mobiliteit, groene verstedelijking, betere waterberging in geval van extreme regenval. Nadrukkelijk wijst de RLI erop dat al deze positieve ruimtelijke ontwikkelingen ook bijdragen aan de kwaliteit van Nederland als vestigingsland voor (internationale) ondernemingen en instellingen.
Als voorbeelden van het benutten van ruimtelijke ordening ten behoeve van de gezondheid noemt de RLI onder meer het inzetten van groen in, rondom en op redelijk bereikbare afstand van de steden. In de stad zelf zal moeten worden gestreefd naar afwisseling van bebouwing en groen en naar groene verbindingen tussen de stad en de groene verbindingen in het buitengebied.