Met 828 initiatieven* waarvan er de meeste ouder zijn dan twee jaar, lijkt de hype rondom buurttuinen, samentuinen en stadslandbouw voorbij. De groei naar volwassenheid confronteert de tuinen met nieuwe uitdagingen. Gemeenten en subsidieverstrekkers vragen naar verdienmodellen om financieel onafhankelijk te
worden. Maar ook spelen communicatie en behoud van vrijwilligers een belangrijke rol in de professionalisering van de tuininitiatieven. Tijdens SUPERfood, een mini conferentie op 25 oktober en georganiseerd door NatuurSUPER en IVN, werd stilgestaan bij deze vragen.
De meeste buurttuinen en stadslandbouw initiatieven zijn de periode van kinderziektes voorbij. Buurten, gemeenten en andere instellingen kennen het belang en de noodzaak voor een buurttuin of stadslandbouw initiatief. Maar met de groei naar volwassenheid, komen andere vragen op. Als ondersteuner en adviseur voor buurttuinen heeft NatuurSUPER de afgelopen twee jaar veel gedaan om deze vragen helder te krijgen. In de aanloop naar de conferentie SUPERfood, werd er in de zomer van 2015 al een enquête gehouden onder 47 tuin initiatieven waarbij ‘geld’, ‘communicatie’ en ‘behoud van mensen’ werd aangegeven als uitdagingen.
Tijdens de conferentie SUPERfood werd een poging gedaan om een antwoord te geven aan de behoeften van de tuinen. Deelnemers gingen met elkaar in gesprek tijdens de co-creatie sessies die geleid werden door experts uit de (stads) landbouw en onderwijs. Tijdens de avond werd inzicht gegeven in de posities en belangen van gemeenten. Ook was het voor veel tuinen de eerste keer dat ze met andere initiatieven in contact kwamen. Er werden veel ideeën uitgewisseld en praktische tips gegeven.
De belangrijkste punten:
• Besteed net zoveel aandacht aan de zakelijke kant als voor mensen en grond.
• Geduld hebben met je tuin, laat het seizoensgewijs groeien.
• Ben je bewust van je meerwaarde en toon dit.
• Geef je vrijwilligers de ruimte voor eigen initiatief.
Marije van der Park licht toe: “De SUPERfood avond was een waardevolle afsluiting van een dynamische periode voor de NatuurSUPER. Het was mooi te zien dat er zoveel behoefte was bij de tuinen om kennis en inzichten te delen. Het is van belang dat de tuinen zich op een of andere manier verenigen.” Ook roept Marije de gemeente ambtenaren op om het proces voor deze groene burgerinitiatieven te vereenvoudigen. De formulieren en loketten maken het voor de initiatieven niet gemakkelijk. “Iedereen heeft zijn eigen specialisme. Ga met elkaar om de tafel en bespreek de plannen! Zo ga je uit van de expertise van iedere belanghebbende en kom je makkelijker tot een resultaat!” Met het DoeHetZelf Stappenplan van NatuurSUPER kun je een op een eenvoudige manier door alle stappen van wens naar werkelijkheid komen. De afstemming met omgeving en deze in kaart brengen is daar een belangrijk onderdeel van.
NatuurSUPER bestaat zelf in 2016 vijf jaar. Een mooi moment om de balans op te maken. Ze zal de komende maanden gaan gebruiken om te reflecteren op hun bestaan en hoe ze de toekomst verder gaan invullen. In 2016 wordt er nog een onderzoek met IVN en de Universiteit van Wageningen afgerond waarbij de toekomst, kansen en mogelijkheden van buurtmoestuinen en stadslandbouw in kaart wordt gebracht. Het DoeHetZelf Stappenplan voor nieuwe tuin initiatieven is nog tot eind december 2015 te koop!