Hoe draagt groen bij aan de kwaliteit van leven van kwetsbare ouderen?

Een consortium van 12 partners gaat onder leiding van Alterra Wageningen UR onderzoek doen naar de effecten van een kwalitatief hoogwaardige groene leefomgeving op kwetsbare ouderen, hun mantelzorgers, en de besparingen die dat de maatschappij kan opleveren. In eerder onderzoek is al aangetoond dat groen een positief effect heeft op de gezondheid van mensen.

Er zijn al aangetoonde effecten van groen op het fysieke vlak (bewegen, beter slapen), het mentale vlak (natuur helpt tegen somberheid) en het sociale vlak (natuur is goed voor de sociale contacten). “Wij gaan nu het effect onderzoeken van een groene interventie, de aanleg van belevingsgericht groen en het gebruik ervan,” zegt projectleider Jana Verboom van Alterra. “Dat doen we door vóór de groene ingreep, direct erna, en enige jaren later in kaart te brengen wat de kwaliteit van leven is van kwetsbare omwonende ouderen, hoe de belasting is van hun mantelzorgers, en hoe hun aanspraak op professionele zorg en voorzieningen is. In ons onderzoek ontwikkelen we innovatieve groenconcepten voor versteende wijken met kwetsbare ouderen, en kwantificeren we kosten en baten voor de kwaliteit van leven van alle betrokkenen. We verwachten de eerste resultaten in 2017.”

Een model voor de kwaliteit van leven van ouderen is het draagkracht-draaglast model. Draagkracht wordt bepaald door genetische aanleg, financiële en gezinssituatie, maar ook door omgevingsfactoren. Dat geldt ook voor de draaglast. Beide hebben fysieke, mentale en sociale componenten. Als draagkracht en draaglast in disbalans zijn, heeft dat gevolgen voor de kwaliteit van leven van de persoon in kwestie, maar ook voor de mantelzorger(s) en het beroep dat wordt gedaan op professionele zorg en gemeentelijke voorzieningen (WMO). Contact met groen heeft gevolgen voor het fysieke, mentale en sociale welbevinden van mensen, en kan daardoor zowel de draagkracht verhogen als de draaglast verlagen. Het helpt dus om deze twee in balans te houden. Zo kan zorgvraag voorkomen of verlaagd worden met als gevolg dat  mantelzorgers minder snel overbelast raken en dat kosten voor zorg en WMO positief beïnvloed worden.

Het onderzoek is aangevraagd door FloraHolland en stichting iVerde als onderdeel van hun gezamenlijke programma De Groene Agenda, dat wordt gefinancierd door de Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen en het Productschap Tuinbouw. Het project wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Nature Assisted Health Foundation. De missie van de Nature Assisted Health Foundation is het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen vanuit cross overs op het gebied van groen en gezondheid. NAHF werkt hierbij vanuit het principe van ‘social innovation’, het creëren van maatschappelijke en economische meerwaarde, door nieuwe samenwerkingsverbanden tussen de zogenaamde ‘triple helix’ (Overheid, Ondernemers, Onderwijs en Onderzoek). NAHF verbindt daarmee wetenschap en ondernemerschap, door business claims met betrekking tot de relatie tussen natuur en gezondheid te onderbouwen met wetenschappelijk bewijs. Op basis van innovatieve verdienmodellen wordt zowel maatschappelijke (kwaliteit van leven) als economische (reductie zorgkosten) waarde gecreëerd. Andere partners zijn Tilburg University, HAS hogeschool, gemeente Oisterwijk, en lokale partners zoals een Wijkraad. De Provincie Noord-Brabant is één van de financiers.

Bron: Alterra Wageningen