Help de bij met bloei­en­de plan­ten, bomen en strui­ken

Bij­en heb­ben van het vroe­ge voor­jaar tot late najaar vol­doen­de stuif­meel en nec­tar nodig. Je kunt bij­en een hand­je hel­pen door de juis­te plan­ten, bomen en strui­ken in je tuin te zet­ten.
Nu de zon begint te schij­nen en het war­mer wordt, komen de honing­bij­en uit de bij­en­kast tevoor­schijn op zoek naar stuif­meel en nec­tar. Ze halen dit uit bloei­en­de plan­ten, bomen en strui­ken. Deze eer­ste stuif­meel heb­ben ze hard nodig na een lan­ge win­ter.
Naast honing­bij­en komen in ons land zo’n 350 ver­schil­len­de soor­ten wil­de bij­en voor zoals met­sel­bij­en, zand­bij­en en hom­mels. Deze wil­de bij­en vor­men geen vol­ken, maar leven alleen en wor­den daar­om wel soli­tai­re bij­en genoemd. Ook deze bij­en zijn afhan­ke­lijk van stuif­meel en nec­tar.
Wil­len we bij­en een hand­je hel­pen dan moe­ten we zor­gen dat ze het hele jaar vol­doen­de voed­sel kun­nen vin­den door de juis­te plan­ten, bomen en stui­ken te plan­ten of te zaai­en. Dat is nodig, want het gaat over het alge­meen niet goed met de honing­bij­en en wil­de bij­en. Eén van de rede­nen is een gebrek aan voed­sel en schuil­ge­le­gen­heid. Met bloei­en­de plan­ten in je tuin help je de bij­en aan voed­sel. Groen, in de vorm van bomen en strui­ken, is ook van belang als schuil­ge­le­gen­heid voor wil­de bij­en. Daar­naast kun­nen insec­ten­ho­tels een bij­dra­ge leve­ren.
Om een bij­dra­ge te leve­ren aan vita­le bij­en zie je diver­se ini­ti­a­tie­ven waar­bij braak­lig­gen­de stuk­ken grond wor­den inge­zaaid met bij­vrien­de­lij­ke bloe­men­meng­sels. Dit is een goed ini­ti­a­tief maar veel meng­sels bloei­en alleen in de zomer. Het is daar­om ook van belang dat er in het voor­jaar en najaar iets bloeit in de tuin of het plant­soen.  Door tevens bomen, strui­ken of vas­te plan­ten en bol­len te plan­ten heb­ben de bij­en het gehe­le jaar door voed­sel.
Niet alle bloe­men wor­den door bij­en bevlo­gen. Som­mi­gen pro­du­ce­ren geen nec­tar of ze doen dat wel, maar de bij­en kun­nen er niet goed bij. Bij­en heb­ben name­lijk een kor­te zuig­buis waar­mee ze alleen nec­tar uit ondie­pe bloe­men of uit bloe­men met een wij­de kroon­buis kun­nen halen. Op deze plan­ten zie je soms wel vlin­ders of hom­mels die een lan­ge­re zuigsnuit heb­ben. In imker­ter­men wor­den plan­ten die aan­trek­ke­lijk zijn voor bij­en dracht­plan­ten genoemd. Honing­bij­en heb­ben behoef­te aan gro­te aan­tal­len dracht­bloe­men bij elkaar en vlie­gen o.a. op land­bouw­ge­was­sen. Voor wil­de bij­en is bio­di­ver­si­teit juist zeer belang­rijk. Hoe meer ver­schil­len­de bloe­men hoe beter. Voor­al ook omdat bepaal­de wil­de bij­en kies­keu­rig zijn qua bloe­men. Daar­naast is bio­di­ver­si­teit van belang om te zor­gen dat er vrij­wel het hele jaar vol­doen­de stuif­meel en nec­tar beschik­baar is.
Som­mi­ge men­sen zijn bang voor bij­en in de tuin. Wil­de bij­en zijn ech­ter alles behal­ve wild. Ste­ken doen ze niet en als ze dat toch zou­den doen; bij ver­re­weg de mees­te soli­tai­re bij­en is de angel kort en zwak en kan hij niet door de men­se­lij­ke huid drin­gen. Een honing­bij zal alleen ste­ken als hij in nood is, want na het ste­ken sterft de bij. Bij­en en hom­mels moet je dus niet ver­war­ren met wes­pen. Wes­pen komen niet op bloe­men af maar juis­te de zoe­te din­gen zoals limo­na­de en etens­wa­ren en zijn eer­der geneigd om te ste­ken.
In de onder­staan­de tabel­len vind u een over­zicht van diver­se bomen, strui­ken en plan­ten die goed zijn voor de bij­en of hom­mels en hun bloei­pe­ri­o­de.
 
Knipsel 2Knipsel 3Knipsel 4
Afbeel­din­gen: W. Dor­res­teijn
Bron: Pro­ject Blij met de bij. Dit pro­ject is onder­deel van het Koe­pel­pro­ject Plant­ge­zond­heid Bomen en Vas­te plan­ten. Het pro­ject is een ini­ti­a­tief van de Raad voor de Boom­kwe­ke­rij