Bijen hebben van het vroege voorjaar tot late najaar voldoende stuifmeel en nectar nodig. Je kunt bijen een handje helpen door de juiste planten, bomen en struiken in je tuin te zetten.
Nu de zon begint te schijnen en het warmer wordt, komen de honingbijen uit de bijenkast tevoorschijn op zoek naar stuifmeel en nectar. Ze halen dit uit bloeiende planten, bomen en struiken. Deze eerste stuifmeel hebben ze hard nodig na een lange winter.
Naast honingbijen komen in ons land zo’n 350 verschillende soorten wilde bijen voor zoals metselbijen, zandbijen en hommels. Deze wilde bijen vormen geen volken, maar leven alleen en worden daarom wel solitaire bijen genoemd. Ook deze bijen zijn afhankelijk van stuifmeel en nectar.
Willen we bijen een handje helpen dan moeten we zorgen dat ze het hele jaar voldoende voedsel kunnen vinden door de juiste planten, bomen en stuiken te planten of te zaaien. Dat is nodig, want het gaat over het algemeen niet goed met de honingbijen en wilde bijen. Eén van de redenen is een gebrek aan voedsel en schuilgelegenheid. Met bloeiende planten in je tuin help je de bijen aan voedsel. Groen, in de vorm van bomen en struiken, is ook van belang als schuilgelegenheid voor wilde bijen. Daarnaast kunnen insectenhotels een bijdrage leveren.
Om een bijdrage te leveren aan vitale bijen zie je diverse initiatieven waarbij braakliggende stukken grond worden ingezaaid met bijvriendelijke bloemenmengsels. Dit is een goed initiatief maar veel mengsels bloeien alleen in de zomer. Het is daarom ook van belang dat er in het voorjaar en najaar iets bloeit in de tuin of het plantsoen.  Door tevens bomen, struiken of vaste planten en bollen te planten hebben de bijen het gehele jaar door voedsel.
Niet alle bloemen worden door bijen bevlogen. Sommigen produceren geen nectar of ze doen dat wel, maar de bijen kunnen er niet goed bij. Bijen hebben namelijk een korte zuigbuis waarmee ze alleen nectar uit ondiepe bloemen of uit bloemen met een wijde kroonbuis kunnen halen. Op deze planten zie je soms wel vlinders of hommels die een langere zuigsnuit hebben. In imkertermen worden planten die aantrekkelijk zijn voor bijen drachtplanten genoemd. Honingbijen hebben behoefte aan grote aantallen drachtbloemen bij elkaar en vliegen o.a. op landbouwgewassen. Voor wilde bijen is biodiversiteit juist zeer belangrijk. Hoe meer verschillende bloemen hoe beter. Vooral ook omdat bepaalde wilde bijen kieskeurig zijn qua bloemen. Daarnaast is biodiversiteit van belang om te zorgen dat er vrijwel het hele jaar voldoende stuifmeel en nectar beschikbaar is.
Sommige mensen zijn bang voor bijen in de tuin. Wilde bijen zijn echter alles behalve wild. Steken doen ze niet en als ze dat toch zouden doen; bij verreweg de meeste solitaire bijen is de angel kort en zwak en kan hij niet door de menselijke huid dringen. Een honingbij zal alleen steken als hij in nood is, want na het steken sterft de bij. Bijen en hommels moet je dus niet verwarren met wespen. Wespen komen niet op bloemen af maar juiste de zoete dingen zoals limonade en etenswaren en zijn eerder geneigd om te steken.
In de onderstaande tabellen vind u een overzicht van diverse bomen, struiken en planten die goed zijn voor de bijen of hommels en hun bloeiperiode.
 

Afbeeldingen: W. Dorresteijn
Bron: Project Blij met de bij. Dit project is onderdeel van het Koepelproject Plantgezondheid Bomen en Vaste planten. Het project is een initiatief van de Raad voor de Boomkwekerij