De noodzaak om te bezuinigen op gemeentelijke uitgaven treft ook de budgetten voor aanleg en onderhoud van groen. In hun pogingen de effecten van die bezuinigingen zoveel mogelijk te beperken verkennen sommige gemeenten de mogelijkheid van inzet van vrijwilligers – burgerparticipatie. In de gemeente Beemster, een van de grote polders in Noord-Holland, is een politieke partij actief die tien jaar geleden al voorstelde burgers in te schakelen bij het onderhoud van groen in de gemeente. Nicode Lange legt uit. Hij is raadslid voor de partij met de toepasselijke naam BBP, de Beemster Polder Partij.
‘Uiteraard wordt er gewerkt onder toezicht en met hulp van professionals uit de dienst openbare werken van de gemeente. We doen ook alleen het reguliere onderhoud, bijvoorbeeld van groenstroken en bermen langs de weg. Meer gespecialiseerd onderhoud zal altijd door professionals worden gedaan. Denk dan bijvoorbeeld aan onderhoud waar grote en/of gevaarlijke machines aan te pas komen. Er zijn veel reacties gekomen van burgers, vooral van buurtverenigingen. Daar zijn natuurlijk ook klachten bij, maar de meeste reacties waren positief.’
Maar betekent dit dan dat de mensen die eerder voor het onderhoud zorgden, nu ontslagen worden?
Nee, gelukkig niet. Onze medewerkers van de dienst openbare werken zijn hard nodig om ondersteuning te bieden aan de burger. Wel zal er door een proces van natuurlijk verloop gewerkt worden aan een kleiner aantal ambtenaren die zich met groen bezighouden. Ook hebben wij een ambtelijk samenwerkingsverband met onze buurgemeente Purmerend met betrekking tot onderhoud van groen.’
De bezuinigingen die in de gemeente Beemster worden gerealiseerd raken vooral de eigen gemeentelijke huishouding. Door middel van natuurlijk verloop en interne verschuivingen wordt de menskracht in de sector openbare werken gereduceerd. Raadslid De Lange: ‘Wij denken dat met ons idee het mes aan twee kanten snijdt. Allereerst kunnen we bezuinigingen doorvoeren, die helaas niet te vermijden zijn. Maar daarnaast  draagt deze aanpak bij aan de sociale cohesie in de gemeente. Mensen werken samen aan een concreet doel. Dat schept een band. Vaak gebeurt dit binnen de buurtvereniging. We zien dat mensen de handen ineen slaan en samen iets moois van hun buurt willen maken.’
Vanzelfsprekend blijft een gemeente als Beemster een beroep doen op de professionele groensector, als het gaat om de inkoop van bomen en planten. ‘We zien dat buurtverenigingen hun budgetten inzetten om groen in te kopen en op zo’n manier zorgen voor mooi en verzorgd groen in hun buurt.’
Bezuinigingen en de inzet van vrijwilligers in plaats van beroepskrachten kunnen leiden tot versobering of zelfs verloedering van de openbare ruimte. Raadslid de Lange zegt daar niet bang voor te zijn. ‘Ik kan me voorstellen dat het in steden een ander verhaal is, maar in de Beemster is de gemeenschapszin groot.  Vorig jaar bestond de Beemster 400 jaar en tijdens dit feestjaar is gebleken waar Beemsterlingen, als ze samenwerken in buurtverenigingen, toe in staat zijn. De gemeente heeft er nog nooit zo mooi uitgezien als in dat jaar. Wij hopen dat deze trend zich door zal zetten.’