Meer dan 40% van de Nederlandse bevolking woont in steden en de verwachting is dat dit percentage zal blijven toenemen. Hoewel deze mensen er bewust voor gekozen hebben om in de stad te gaan wonen, hebben zij wel degelijk behoefte aan een groene buitenruimte. Sterker nog: zij willen het liefst allemaal tegelijk gebruik maken van de groene ruimtes in de stad. We zitten dus met een stedelijke omgeving met steeds meer inwoners, en een hoge druk op de beschikbare ruimte. De oplossing bevindt zich boven onze neuzen, dat wil zeggen op het dak. Groene daken zijn immers de perfecte manier om groene ruimten te creëren zonder daarvoor extra m2 te gebruiken.
Groene eilanden in de stad
Het inrichten van groene daken wordt al eeuwen gedaan. Denk bijvoorbeeld aan het wereldwonder ‘de hangende tuinen van Babylon’ of aan de Andes indianen die hun hutten bedekten met plaggen. In Scandinavië, Canada en Duitsland zijn groendaken al jarenlang gemeengoed. En langzamerhand begint ook in Nederland het besef door te dringen dat groene daken de toekomst zijn.
Gezondheid/fijnstof
Groene daken kunnen een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de luchtkwaliteit. De beplanting  filtert fijn stof, stikstofoxiden en roet uit de lucht, wat de volksgezondheid ten goede komt. En dat is nodig ook: ieder jaar sterven er 4000 tot 7500 mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging door het wegverkeer. Wanneer meer gebouwencomplexen in de buurt van of naast snelwegen een groen dak zouden krijgen, zou dat al een aanzienlijke gezondheidswinst opleveren.
Waterberging
Een ander probleem van deze tijd. Hevige regenbuien zijn op zichzelf niets nieuws, ook niet hier in Noordwest Europa. Maar algemeen verwachten deskundigen dat als gevolg van klimaatveranderingen onstuimig weer steeds vaker zal voorkomen, met alle problemen van dien voor de verwerking van al dat water. Groene daken zorgen ervoor dat in elk geval een deel van de gevallen regen tijdelijk kan blijven ‘hangen’ op de daken. Vervolgens verdampt het vocht geleidelijk, zoals dat ook gebeurt in de natuur
.
Biodiversiteit
Zoals elke toevoeging aan het ‘groen’ in de bebouwde omgeving, bieden ook de groene daken een onderkomen aan allerlei insecten, die in de steenwoestijn geen kans op overleven hebben. Bij verstandig beheer dragen groene daken op die manier bij aan behoud en verbetering van de biodiversiteit.
Esthetisch
Al eeuwen zijn we eraan gewend de stad te zien als een verzameling gevels en daken. Vooral daken – fraaie pannen- of lei gedekte daken, beheersen het beeld. Daar is vanzelfsprekend in esthetische zin niets min mee. Maar juist bedrijfsgebouwen, met naargeestige dakpartijen van, bijvoorbeeld, bitumen, dragen niet echt bij aan een aantrekkelijk ogende stad. Juist nieuwbouw, bijvoorbeeld van kantoren, en flats, maar ook van villa’s, biedt kansen voor meer groen in de stad. Met prachtige vergezichten als resultaat.
Hitte en kou
Een belangrijk motief om op een dak, dat op zichzelf (uiteraard) waterdicht moet zijn en zo de bewoners beschermt tegen de elementen, toch nog een extra laag aarde plus plantengroei aan te leggen, is bescherming tegen hitte en kou. Isolatie, kortom. Dat was ook, naast esthetische overwegingen, de beweegreden achter de al genoemde hangende tuinen van Babylon. Maar bijvoorbeeld in ons buurland Duitsland worden ook in de huidige tijd groene daken op grote schaal toegepast, als energiebesparende maatregel.
Imago
De vraag rijst waarom in een toch zeer energiebewust land als Nederland de groene daken nog betrekkelijk weinig worden toegepast, ook al zijn er steeds meer gemeenten (zoals Amsterdam en Rotterdam) die een groene-dakenbeleid hebben geformuleerd. We kunnen rustig stellen dat voor alle bezwaren die u en wij kunnen bedenken (gewicht, onderhoud etcetera) oplossingen zijn bedacht. Te vrezen valt dat Nederlanders van jongs af aan een zekere weerzin tegen ‘plaggenhutten’ hebben meegekregen. Door de verhalen van schrijvers van (vooral) jeugdboeken hebben die plaggenhutten een symboolwaarde gekregen, als zinnebeeld van achterlijkheid en armoede. Maar de tijden zijn, wat dat betreft, fundamenteel veranderd.
Compensatie en besparing
Wie zich even in de materie verdiept komt er al gauw achter dat het tegenwoordig juist moderne gemeentebestuurders zijn die groene daken inzetten, bijvoorbeeld daar waar groen is opgeofferd voor bouwlocaties en moet worden gecompenseerd. Maar ook in het streven het almaar toenemende energieverbruik, met name voor verwarming maar ook voor koeling, af te stoppen. Berekeningen wijzen uit dat, als aan een aantal voorwaarden is voldaan, groene daken al na een paar jaar voordeliger zijn dan klassieke vormen van dakbedekking. Die voordelen zullen, met het stijgen van de gasprijzen, alleen maar toenemen.
Meer weten
Geïnteresseerde bouwers, bestuurders en bewoners kunnen zich verder oriënteren op de verschillende aspecten en mogelijkheden van groene daken door het boekje ‘Groen boven alles’ te raadplegen. Uitgave TripleE productions, www.tripleee.nl. Veel van de hierboven weergegeven informatie is ook gebaseerd op ‘Groen boven alles’.
 
foto: Groene Daken in Amsterdam Community