Op 4 april 2018 heeft de minis­ter van Infra­struc­tuur en Water­staat, Cora van Nieu­wen­hui­zen Wij­ben­ga, samen met de bewinds­lie­den van Bin­nen­land­se Zaken, Medi­sche Zorg en Land­bouw, Natuur en Voed­sel­kwa­li­teit het Uit­voe­rings­plan 2018–2019 Nati­o­na­le Kli­maat­adap­ta­tie Stra­te­gie (UPNAS) aan­ge­bo­den aan de Twee­de Kamer. Het UPNAS omvat het hele kli­maat­adap­ta­tie­be­leid voor Neder­land voor de komen­de jaren. In dit arti­kel vindt u infor­ma­tie over de inhoud van de UPNAS, toe­ge­spitst op de rol die ‘groen’ kan spe­len voor de kli­maat­be­sten­dig­heid in ste­de­lij­ke omge­vin­gen.
De voor­lo­per NAS-2016
De voor­lo­per van de UPNAS 2018–2019 is de Nati­o­na­le Kli­maat­adap­ta­tie­stra­te­gie 2016. Daar­in wer­den de zes urgen­te klimaatrisico’s van Neder­land benoemd en in kaart gebracht:

1. Men­sen erva­ren meer hit­te­stress;
2. Vita­le delen en kwets­ba­re func­ties val­len vaker uit;
3. Er ont­staat regel­ma­tig oogst­scha­de in de land-en tuin­bouw;
4. Bio­di­ver­si­teits­ver­lies door ver­schui­ving en ver­an­de­ring in kli­maat­zo­nes;
5. Gezond­heids­ver­lies en/of arbeids­ver­lies door een toe­na­me in infec­ties en exo­ti­sche ziek­tes;
6. Cumu­la­tie­ve effec­ten.

Doel en uit­da­gin­gen van UPNAS 2018–2019
Het doel van het UPNAS is dat het kli­maat­adap­ta­tie beleid en de uit­voe­ring ervan over­ge­no­men wor­den door maat­schap­pe­lij­ke orga­ni­sa­ties, onder­ne­min­gen en over­he­den. Daar­bij is het van belang dat de UPNAS de bewust­wor­ding van vele par­tij­en bevor­dert en dat die par­tij­en samen de ken­nis ver­gro­ten over kli­maat­adap­ta­tie. Deze inves­te­rin­gen in kli­maat­adap­ta­tie zijn nood­za­ke­lijk voor een toe­kom­sti­ge gezon­de, vei­li­ge en vita­le Neder­land­se samen­le­ving. Denk bij­voor­beeld aan de water­pro­ble­ma­tiek door de stij­gen­de zee­spie­gel of door de vaak voor­ko­men­de extre­me neer­slag. Ook hoge­re tem­pe­ra­tu­ren en dro­ge­re zomers vra­gen om beheers­maat­re­ge­len. Het eer­ste, de water­pro­ble­ma­tiek, is een bekend pro­bleem, waar­voor het acht­ste Del­ta­pro­gram­ma (2018) is opge­steld. Maar de nieu­we klimaatrisico’s, de hoge­re tem­pe­ra­tu­ren en dro­ge­re zomers, ook wel de hit­te­stress genoemd, vra­gen aan­dacht. Zij scha­den de volks­ge­zond­heid en ver­gro­ten de kans op ziek­tes en infec­ties.
Ver­schei­de­ne gevol­gen van de kli­maat­ver­an­de­rin­gen zijn in kaart gebracht (NAS 2016), met de in de UPNAS toe­ge­voeg­de water- en warm­te­over­last in gebouw­de omge­vin­gen. De aan­pak van de kli­maat uit­da­gin­gen wordt in UPNAS 2018–2019 ver­deeld over zes speer­pun­ten:

1. Hit­te­stress:
2. Infra­struc­tuur;
3. Land­bouw;
4. Natuur;
5. Gebouw­de omge­ving;
6. Samen wer­ken aan pro­vin­ci­a­le en regi­o­na­le stra­te­gie­ën en visies.

Wel­ke rol kan groen spe­len in kli­maat­adap­ta­tie?
De alge­me­ne strek­king van het UPNAS is dat er samen wordt geïn­ves­teerd in prak­tijk, beleid en onder­zoek naar kli­maat­adap­ta­tie. Meer groen op daken of in open­ba­re ruim­tes kan bij­voor­beeld hel­pen bij het beheer­sen van de urgen­te klimaatrisico’s in bebouw­de omge­vin­gen. De steeds war­me­re en dro­ge­re weers­om­stan­dig­he­den beïn­vloe­den de basis­be­hoef­te van de mens aan ver­koe­ling en een leef­ba­re woon-en werk­om­ge­ving. Ook de gezond­heid van de mens wordt nade­lig beïn­vloed door de war­me­re lucht, hier­door ont­staat een toe­na­me van zomers­mog in com­bi­na­tie met CO2-uit­stoot. Dit gezond­heids­ri­si­co kan beheerst wor­den door het plan­ten van groen, bomen en hees­ters. Die fil­te­ren het fijn­stof en zor­gen voor een scho­ne­re lucht.
Bron­nen:
Nieu­wen­hui­zen Wij­ben­ga, C. (2018, 4 april). Aan­bie­dings­brief bij Uit­voe­rings­pro­gram­ma 2018–2019 Nati­o­na­le Kli­maat­adap­ta­tie­stra­te­gie. Den Haag
Minis­te­rie van IenW. (2018 maart). Uit­voe­rings­pro­gram­ma 2018 – 2019 Nati­o­na­le kli­maat­adap­ta­tie­stra­te­gie (NAS). Den Haag.
Minis­te­rie van IenM. (2016 decem­ber). Nati­o­na­le kli­maat­adap­ta­tie­stra­te­gie 2016 (NAS). Den Haag.