Vele hon­der­den hove­niers zet­ten zich de komen­de maan­den in voor kan­ker­be­strij­ding. De nati­o­na­le actie ‘VHG-hove­niers snoei­en voor leven’ is woens­dag offi­ci­eel begon­nen. Op Her­den­kings­park West­gaar­de in Amster­dam gaf de onco­loog pro­fes­sor dr. Hans Nor­tier het start­schot. Samen met VHG-direc­teur Egbert Roozen en Rob Fran­ken van Van der Tol hove­niers, ont­hul­de hij het cam­pag­ne­lo­go en het mot­to ‘Uw Taxus­snoei­sel, hun che­mo­the­ra­pie’.
De actie in het kort: de jon­ge twijg­jes van de taxus bac­ca­ta wor­den gesnoeid en opge­van­gen. Ze zijn  een belang­rijk, natuur­lijk ingre­di­ënt voor de pro­duc­tie van che­mo­the­ra­pie­ën. Een belang­rijk mid­del in de strijd tegen kan­ker.
Wan­neer ont­dekt?
Dr. Nor­tier ver­tel­de dat ca. 25 jaar gele­den men in de VS ont­dek­te dat uit Taxus­bo­men een stof kon wor­den gewon­nen die bij kan­ker­the­ra­pie­ën een rol kan spe­len. Aan­van­ke­lijk richt­te men zich op de schors van de boom. Pro­bleem was dat er min­stens drie meer dan 100 jaar oude bomen moesten wor­den gekapt voor de pro­duc­tie van één che­mo­the­ra­pie behan­de­ling. Daar­mee bleef deze the­ra­pie slechts voor een klein aan­tal men­sen beschik­baar. Pas jaren later bleek dat ook de jon­ge scheu­ten van de Taxus bac­ca­ta erg bruik­baar waren. Dat snoei­sel kan jaar­lijks wor­den ‘geoogst’ waar­door het in veel gro­te­re hoe­veel­he­den beschik­baar komt. Voor de pro­duc­tie van één che­mo­the­ra­pie ses­sie is onge­veer één kubie­ke meter jon­ge twijg­jes nodig. Uit de naal­den daar­van wordt de stof Bac­ca­ti­ne 3 gehaald. Far­ma­ceu­ten zet­ten deze stof om in Doce­taxel, die de deling van kan­ker­cel­len afremt.
Door­dat nu steeds meer taxus­snoei­sel wordt inge­za­meld daalt de prijs van deze grond­stof en dus ook die van de che­mo­the­ra­pie­ën. Daar­mee is che­mo­the­ra­pie bin­nen het bereik van ieder­een geko­men. Inza­me­lings­ac­ties als die van de VHG zijn dan ook erg belang­rijk. Dr. Nor­tier bedank­te de VHG hove­niers dan ook namens de gehe­le onco­lo­gi­sche beroeps­groep voor het ini­ti­a­tief.

 
Waar­om Van der Tol mee­doet
Rob Fran­ken, direc­teur van Van de Tol Hove­niers is één van de deel­ne­men­de VHG-bedrij­ven. Hij is er trots op dat zijn bedrijf ook dit jaar weer mee doet. ‘Ein­de­lijk kun­nen we con­creet iets bij­dra­gen aan de strijd tegen kan­ker’.
Fran­ken: over het belang van groen is allang geen dis­cus­sie meer: een groe­ne omge­ving geeft rust, maakt geluk­kig. Uit onder­zoek blij­ken de goe­de effec­ten op onze gezond­heid. Groen ver­min­dert stress, het ver­laagt de bloed­druk en men­sen wor­den meer actief.
Dat veel plan­ten tevens een genees­krach­ti­ge wer­king heb­ben is al eeu­wen­lang bekend. In veel medi­cij­nen die van­daag de dag gebruikt wor­den, zit­ten werk­za­me stof­fen die in plan­ten ont­dekt wer­den.
Van der Tol snoeit hier op Her­den­kings­park West­gaar­de jaar­lijks vele hon­der­den meters taxus­haag. Nor­maal gespro­ken ver­dwijnt het snoei­sel op de com­post­hoop. Nu weten we dat dat zon­de is en dat er een belang­rij­ker rol voor is dan mest­stof voor onze tui­nen. Recy­clen zit in onze bedrijfs­cul­tuur, maar deze toe­pas­sing van snoei­sel van de taxus vin­den we een heel bij­zon­de­re vorm daar­van. Hove­niers zijn bezig met de natuur, met alles dat groeit en bloeit. Ze zijn dus bewust of onbe­wust ook bezig met men­sen.
Nu gaan we naar een dok­ter als we iets heb­ben, maar dat was vroe­ger anders. De Neder­land­schen Hove­niers en hun voor­gan­gers ston­den in de Mid­del­eeu­wen in hoog aan­zien wegens hun ken­nis van de medi­ci­na­le wer­king van bomen, bloe­men en krui­den. Ze had­den een rol ver­ge­lijk­baar met onze huis­arts nu. Anno 2016 zijn we in een ande­re rol weer bezig met de gene­zing van men­sen. Hove­niers zijn door het ver­za­me­len van het snoei­sel van de taxus bac­ca­ta – via een omweg – weer doen­de met het op basis van grond­stof­fen uit de natuur, gene­zen van men­sen. Ze dra­gen bij aan de strijd tegen de meest levens­be­drei­gen­de ziek­te van deze tijd.

 
Egbert Roozen
Egbert Roozen, direc­teur van de VHG, de bran­che­or­ga­ni­sa­tie van onder­ne­mers in het groen, gaat in op de ach­ter­grond van de VHG betrok­ken­heid. Ze wil daar­mee het prach­ti­ge ini­ti­a­tief van stich­ting Ver­groot de Hoop onder­steu­nen. De stich­ting Ver­groot de Hoop heeft in de afge­lo­pen jaren een effi­ci­ën­te inza­me­lings­in­fra­struc­tuur opge­bouwd en weet het snoei­afval suc­ces­vol te ver­mark­ten.
Naast het feit dat het snoei­afval gebruikt wordt als grond­stof voor che­mo­the­ra­pie­ën levert het per m3 ook nog een aan­zien­lijk bedrag op. In de voor­gaan­de jaren heeft de stich­ting al meer dan € 2 mil­joen uit­ge­keerd aan tien­tal­len pro­jec­ten. De via de VHG-bedrij­ven beschik­ba­re gel­den wor­den dit jaar geschon­ken aan Kin­de­ren Kan­ker­vrij, KiKa.

De Taxus bac­ca­ta in Neder­land
Roozen merkt op dat de Taxus bac­ca­ta in Neder­land heel veel voor­komt. Bij­na elke tuin heeft er wel één of meer.  De boom kan tot 15 meter hoog wor­den en heeft bre­de, naald­ach­ti­ge blaad­jes in een diep don­ker­groe­ne kleur. De boom wordt veel toe­ge­past als dich­te heg in par­ti­cu­lie­re tui­nen maar ook in par­ken, op begraaf­plaat­sen enz. De heg­gen wor­den door­gaans in strak­ke lij­nen gesnoeid.
Er kan wor­den gesnoeid van juni tot onge­veer sep­tem­ber. Het snoei­sel moet zo snel moge­lijk nadat het is gesnoeid wor­den ver­werkt, om er zo voor te zor­gen dat de werk­za­me stof­fen behou­den blij­ven. Der­tig meter heg levert één kubie­ke meter jong snoei­sel op, goed voor onge­veer 18 gram Bac­ca­ti­ne. Dat is genoeg voor één che­mo­the­ra­pie ses­sie. Er is dus heel wat snoei­afval nodig. Het gaat om de jon­ge scheu­ten, alleen het één­ja­ri­ge snoei­sel bevat Bac­ca­ti­ne 3.
Het arbeids­in­ten­sie­ve tra­ject voor de win­ning van Bac­ca­ti­ne 3 was vroe­ger één van de rede­nen waar­om che­mo­the­ra­pie zo kost­baar is. Natuur­lijk geeft het ver­za­me­len extra werk voor de VHG hove­niers. Maar onze men­sen zijn pro­fes­si­o­nals die weten hoe zo het snoei­sel schoon kun­nen hou­den. We doen het graag omdat we op deze manier kun­nen bij­dra­gen aan een goe­de zaak.

Rien Schim­mel ver­te­gen­woor­digt KiKa
Dit jaar zal de opbrengst van VHG actie wor­den geschon­ken aan de Stich­ting Kide­ren Kan­ker­vrij. Dat dit goed besteed is werd ver­teld door de Kika Ambas­sa­deur Rien Schim­mel. Kin­der­kan­ker is nog steeds doods­oor­zaak num­mer 1 onder kin­de­ren, maar helaas is gericht weten­schap­pe­lijk onder­zoek nog steeds een onder­ge­scho­ven kind­je. Kin­de­ren heb­ben ande­re behan­de­lin­gen nodig dan vol­was­se­nen. Ver­moed wordt dat kan­ker bij kin­de­ren ande­re oor­za­ken heeft dan bij vol­was­se­nen. Hun licha­men zijn nog in ont­wik­ke­ling – in de groei — waar­door som­mi­ge medi­cij­nen gewoon­weg niet gebruikt kun­nen wor­den omdat ze anders orga­nen in de groei aan­tas­ten. Er is dan ook nog veel onder­zoek nodig. Daar­om is Kika zeer ver­heugd over de VHG-actie.

Meer infor­ma­tie over deze actie is te vin­den op http://www.vhg.org/actueel-agenda/taxussnoeisel-inzamelactie