Weert en Bergeijk Groenste stad en dorp van Nederland 2012

Weert en Bergeijk zijn gekozen tot de Groenste Stad en Dorp van Nederland 2012. Zij wonnen Goud in de nationale groencompetitie Entente Florale 2012. Weert uit Limburg won het Goud in de categorie ‘steden’ en het Noord Brabantse dorp Bergeijk werd tot winnaar uitgeroepen in de categorie ‘dorpen en kleine steden’.

Dit gebeurde tijdens de nationale groendag in De Heerlickheijd in Ermelo. De winnaars ontvingen hun prijs uit handen van Agnes van Ardenne, voorzitter van het Productschap Tuinbouw. Weert en Bergeijk vertegenwoordigen Nederland volgend jaar in de internationale Entente Florale, waaraan door elf Europese landen wordt deelgenomen.

“Groen is trendy”, zei Agnes van Ardenne. Van Ardenne merkte tijdens haar toespraak op dat het bewezen is dat groen gezond is. Dat maakt dat de keus voor vergroening niet ingewikkeld is. “Er is al lange tijd een sterke beweging van onderop gaande. Ik noem het de Groene Stad-beweging”.

Zilver en Brons
Bij de categorie steden werd Nunspeet bekroond met Zilver en Haarlem en Roosendaal met Brons. In de categorie dorpen en kleine steden ontving Schin op Geul – gemeente Valkenburg, Zilver en werden Lierop -gemeente Someren, Wierden en Woudenberg met Brons bekroond.

Beoordeling
De visie, het beleid en de uitvoering daarvan in de praktijk worden door de jury beoordeeld op basis van een groot aantal criteria. Naast het groen binnen stad of dorp neemt ook natuurbeheer en bewonersparticipatie daarin een belangrijke plaats. Ook de thema’s groen en gezondheid en groen en economie kregen speciale aandacht.

De Entente Florale jury heeft haar bevindingen voor elke gemeente vastgelegd in een uitgebreid rapport, dat de vertegenwoordigers van het gemeentebestuur tijdens de prijsuitreiking werd aangeboden

Weert
De jury vatte haar keuze het als volgt samen. Weert vormt een middelpunt tussen de steden Eindhoven, Maastricht en Hasselt (België) en heeft concurrentie van Duitsland. Daarvan is Weert zich goed bewust en mede daardoor zet het zich op tal van gebieden in om Weert de regiofunctie te laten vervullen die het bestuur zich heeft toebedeeld. Er is een levendig stadscentrum met aandacht voor historie en architectuur. De binnenstad is nagenoeg geheel op de schop geweest en past bij de huidige tijd. Weert oogt zeer groen door zijn fantastische lanen met monumentale bomen en lijkt een oase om te wonen, te recreëren en te werken. De vele bloemperken geven vrolijke kleuraccenten en zijn een echte meerwaarde voor de inwoners en zijn bezoekers. Het onderhoudsniveau is zeer hoog, door de gekozen inrichting zal deze manier van onderhoud goed te handhaven zijn. Weert zet in op een open dialoog met zijn inwoners en zakelijke partners. De natuurontwikkeling staat hoog in het vaandel, zowel binnen als buiten de stad. Voor toerisme en recreatie is ruim aandacht, tal van voorzieningen zijn up-to-date en aantrekkelijk te gebruiken. Wel adviseert de jury ook andere mogelijkheden te onderzoeken om het toerisme te bevorderen. Het bedrijventerrein is aantrekkelijk en heeft daardoor een vestigingsklimaat dat perspectieven biedt. Communicatie, participatie en educatie zijn in Weert goed ingebed en de inwoners voelen zich daar wel bij.

Bergeijk
De jury motiveerde haar oordeel over Bergeijk als volgt: “De gemeente Bergeijk is een gemeente, die als een ervaren rentmeester haar eigendommen beheert, waardoor toekomstige generaties kunnen blijven genieten van een goed en gezond klimaat. Het openbare groen en de particuliere tuinen liggen er prima verzorgd bij. Binnen de bebouwde kom is door de schaal geen ruimte voor natuurontwikkeling, maar de jury geeft als advies mee te kijken naar mogelijkheden bij het bestaande industriegebied. Behoud van het kleinschalige coulisselandschap , zoals de heideontginningen, de productiebossen en de kruidenrijke vloeiweiden met Herfsttijloos of de meanderende beken krijgen de bescherming die ze verdienen. Bewondering heeft de jury voor het groenfonds, waarbij gronden en gelden die vanuit bosbeheer binnen komen, bewust worden ingezet om de bestaande landschappen en het cultuurgroen te behouden en daar waar mogelijk te versterken. Als het gaat om het behoud van de karakteristieke Brabantse brink, de leibomen, de langgevelboerderij met nutstuin, maar ook de tastbare aanwezigheid van Rietveld/Ruys, Het Teutenhuis, Natuurtuin’ t Loo, de ‘boterlinde’, de timpaan, dan neemt de gemeente haar verantwoordelijkheid. Zij werkt duurzaam aan haar groene imago, dat doet zij niet alleen, maar met zeer veel vrijwilligers, zowel individuele bewoners als de Dorpsraad, Stichting Natuurtuin ’t Loo, Stichting Rietveld/Ruys, Stichting Promotie Bergeijk, Stichting Beheer Bergeijk Erfgoed. Daarnaast werkt zij intensief samen met vier andere Kempengemeenten, de Belgische buurgemeenten Mol en Lommel, SBB, Natuurmonumenten, het Waterschap de Dommel en de provincie.

Bijzondere prestaties
De jury kende ook een aantal Certificaten van Bijzondere Waardering uit. Het thema van Entente Florale was dit jaar Groen Loont!. Hierbij werd de economische waarde van goede groenvoorzieningen onder de aandacht gebracht. Bij de beoordeling op dit aspect was de jury aangevuld met deskundigen uit de groen en economie hoek. Haarlem ontving het themacertificaat omdat deze gemeente speciaal opviel, omdat de openbare groene ruimte daar wordt gezien als een middel voor een duurzame economie. De stad is actief op zoek naar kansen omtrent de economische baten van groen, aldus de jury. De jury wil middels dit certificaat Haarlem aanmoedigen om hierin door te gaan en een voorbeeld te zijn voor andere gemeenten. Haarlem werd ook bekroond met het certificaat bijzonder waardering voor haar inspanningen op het gebied van duurzaamheid op grond van de getoonde ambitie en innovatie.

Groen en Gezondheid
Het thema certificaat Groen en Gezondheid ging naar Wierden. Dit dorp kreeg ook het Certificaat bijzondere waardering voor haar inspanningen op het gebied van Cultuurhistorie op grond van haar hoge ambitie om het erfgoed in het buitengebied te behouden. De jury let sterk op de kwaliteit van het onderhoud en beheer. Nunspeet ontving het certificaat Bijzondere Waardering voor het Beheer en Onderhoud op grond van de hoge kwaliteit en vakkundige uitvoering.

Grote betrokkenheid van de bewoners
Roosendaal verdiende het Certificaat bijzondere waardering op grond van de grote betrokkenheid van de bewoners. Dit certificaat werd ook toegekend aan Lierop, gemeente Someren, op grond van de daadwerkelijke inzet van vrijwilligers bij het onderhoud. Woudenberg won het certificaat bijzondere waardering voor Recreatie en Toerisme op grond van het recreatief medegebruik van agrarische bedrijven. En Schin opGeul, gemeente Valkenburg behaalde het certificaat bijzondere waardering voor Natuur en Landschap op grond van behoud en versterken van de hoge natuur- en landschappelijke waarden.

Entente Florale
De stichting Entente Florale Nederland stelt zich ten doel om het grote belang van goede groenvoorzieningen uit te dragen naar overheden, bedrijfsleven en burger. Zij doet dit in het kader van de Vitale Groene Stad. Hierbij wordt nauw samengewerkt met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en kennisinstituut Platform31.

Nationale groendag
De nationale groendag werd georganiseerd door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Platform31 en Entente Florale Nederland. De nationale competitie Entente Florale wordt ondersteund door het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.