Klimaatverandering in steden vergt nieuwe vorm van stedenbouw

De urgentie om in steden iets aan de klimaatverandering te doen, is hoog. Veel Nederlandse gemeenten zijn dan ook al bezig om klimaatprogramma’s te ontwikkelen, ambities vast te leggen en projecten te realiseren.

Vragen om kennis over klimaatverandering vanuit stedelijke gemeenten zijn niet specifiek gericht op klimaatkennis. Het zijn veelal integrale vraagstukken, waarmee gemeenten kampen: van nieuwe ontwerpconcepten voor het combineren van waterberging met woningbouw tot het aanplanten van bomen en struiken voor zowel het oplossen van het binnenstedelijk hitte-effect en het afvangen van fijn stof. De aanpak van de klimaatverandering in de stad vraagt dan ook om nieuwe vormen van stedenbouw.

Zes Nederlandse praktijkvoorbeelden
Dit staat geschreven in de brochure ‘Klimaat in de stad’ van Alterra. Dit is een eerste publicatie over de resultaten van het dialoogproject ‘Klimaat in de stad’. In deze publicatie worden zes praktijkvoorbeelden uitgelicht (Dordrecht, Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Haarlemmermeer en Stadsregio Arnhem Nijmegen). 

Groen om wijken klimaatbestendiger te maken
De praktijkvoorbeelden laten zien dat groen wordt toegepast om wijken klimaatbestendiger te maken. In het voorbeeld van Dordrecht staat daarover het volgende: ‘Bij beplanting wordt er niet alleen gekeken naar wat dat voor de leefbaarheid voor de bewoners oplevert, maar ook hoeveel water een boom opneemt, welke schaduwwerking die heeft en hoe beplanting zo geplaatst kan worden dat die fijn stof afvangt.’

Temperatuur stadspark lager
In Rotterdam heeft men in de zomer van 2009 onderzoek gedaan naar het ‘Urban heat Island effect’. Uit de eerste metingen blijkt dat het centrum van Rotterdam ’s nachts 7°C warmer is dan het platteland rondom Rotterdam Airport. Overdag was het centrum slechts 2°C warmer dan het vliegveld, maar opmerkelijk genoeg was de temperatuur in het stadspark De Twee Heuvels 2,4° lager. Er was binnen het stadscentrum dus een temperatuurverschil van 4,4° graden.

Benutten van groenstructuren
De grote vraag waarvoor Stadsregio Arnhem Nijmegen staat, is hoe de stedelijke structuur zo kan worden ingericht dat de problemen als gevolg van het stedelijk hitte-eiland kunnen worden aangepakt en hoe de dempende, verkoeling brengende groenstructuur beter kan worden benut.

Klimaat in de stad
Het dialoogproject ‘Klimaat in de Stad’ is als onderdeel van het onderzoeksprogramma ‘Klimaat voor Ruimte’ opgezet om te onderzoeken welke klimaatkennis relevant is voor Nederlandse steden, welke kennis ontbreekt en hoe die kennis landt in de stedelijke omgeving.

Meer informatie
Download het rapport »

Bron:
Klimaat in de Stad
Tussentijdse rapportage van het dialoogproject Klimaat in de Stad 
Alterra