Groen is het cement van de buurt

Het klinkt logisch: groen geeft kleur aan de buurt, brengt leven in de buurt en brengt mensen bij elkaar. Onderzoek van Alterra (onderdeel van Wageningen UR) heeft het nu ook onomwonden bevestigd, buurtgroen heeft een positief effect op de samenhang in de buurt.

Het effect van groen blijkt groter te zijn naarmate een buurt sterker verstedelijkt is. Kleinschalig groen, zoals buurt- en wijkgroen, heeft een groter effect op de sociale cohesie dan grote parken. Deze laatste dragen niet bij aan sociale contacten tussen bewoners, zo blijkt. Op donderdag 9 december organiseren Alterra, het ministerie van EL&I, Ymere en de Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam een mini-symposium over de onderzoekresultaten.

Buurtgroen heeft positief effect
Het thema sociale cohesie staat de laatste jaren hoog op de politieke agenda. Vooral als probleem. Het ontbreken van sociale cohesie wordt gezien als oorzaak van kwaden als overlast, onveiligheid, verloedering en criminaliteit. Kan meer groen een bijdrage leveren aan de oplossing?

Tot op heden was er weinig bekend over de relatie tussen groen in de stad en sociale cohesie. In opdracht van het ministerie van LNV (nu opgegaan in EL&I) heeft Alterra hier voor het eerst wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Daaruit blijkt dat met name buurtgroen een positief effect heeft. Dit geldt voor plantsoenen, volkstuinen, natuurlijk groen en water. Het positieve effect neemt toe naarmate een buurt sterker verstedelijkt is. Dit komt waarschijnlijk door de ruimtedruk in deze buurten, waardoor er meer mensen van de groene voorzieningen gebruik maken en deze plekken een belangrijke rol gaan spelen bij de sociale processen in de buurt.

Kleinschalig groen
Grote parken daarentegen hebben geen positief effect op de sociale cohesie. Grote parken zijn door hun schaalniveau (‘stadsparken’) minder op een buurt gericht. Buurtbewoners ontmoeten elkaar makkelijker in kleinschaliger groen (‘wijkvoorzieningen’) dichter bij huis. Kleinschalig groen dicht bij huis heeft ook als effect dat buurtbewoners zich makkelijker inzetten voor behoud of zelfbeheer. Het lijkt er volgens de onderzoekers ook op dat activiteiten buiten meer impact hebben dan activiteiten binnen, vermoedelijk omdat deze activiteiten zichtbaarder zijn voor de buurt en daardoor laagdrempeliger. Kleinschalig buurtgroen leidt in hoge mate tot wat wellicht het belangrijkste is bij sociale cohesie, namelijk sociale contacten. En dat leidt weer tot meer wederzijds begrip, waardering, uitwisseling en soms ook tot aanpassing van normen en waarden. In het onderzoek zijn diverse projecten geanalyseerd waaruit dit bleek.

Ymere en de Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam ondersteunen de conclusie dat met name kleinschalig groen een positief effect heeft op de sociale samenhang in buurten. Ymere heeft inmiddels een aantal groenprojecten gerealiseerd die hier bewijs voor leveren.

Download het rapport »

Bron:
Alterra