Deventer mag zich Groenste Stad van Europa noemen. Op 16 september ontving burgemeester Heidema in Slovenië het verlossende woord: Winnaar! In 2010 mocht Deventer zich al winnaar van de Entente Florale noemen, de nationale groencompetitie. Maar wat maakt Deventer nu tot een ‘groen juweel’ en hoe hebben gemeente, partners en inwoners dit weten te bereiken?

De jury van de Entente Florale Europa: “Deventer, de oude Hanzestad aan de oever van de IJssel, heeft zich ontwikkeld tot een verrassend groene stad. De stad is een voorbeeld van  hoe landschap kan worden geïntegreerd op een harmonieuze manier met de stad, hoe natuur en cultuur elkaar op een fantastische manier versterken. De stad dooraderd met water en hoogwaardig groen. De inwoners zijn echt betrokken bij het groen en de natuur- en milieueducatie is op het allerhoogste niveau. Dit groene juweel geeft de gemeente en zijn inwoners echte quality of life.”

Quality of life
Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat groen bijdraagt aan de gezondheid. Lekker bewegen in een groene omgeving is goed voor lichaam en geest. Het voorkomt overgewicht. Groen zorgt ook voor de afname van fijn stof en dat is vooral voor mensen met problemen met de luchtwegen van belang. Wethouder Margriet de Jager: “Investeren in groen loont en draagt bij aan de kwaliteit van het leven. Daarom is Groen, Gezondheid en Bewegen als drie-eenheid in ons beleid verankerd in samenhang met Schoon, Heel en Veilig. Dit hebben wij op sobere en efficiënte wijze handen en voeten geven. Ik ben er enorm trots op dat de jury dit heeft weten te waarderen.”

Groen = gezond
Hoe Groen, Gezondheid en Bewegen als drie-eenheid gestalte krijgt in Deventer blijkt bijvoorbeeld uit de plannen voor Gezondheidspark Rielerenk. De gemeente, het Deventer Ziekenhuis, de geestelijk gezondheidszorginstelling Dimence en het Radiotherapeutisch Instituut Stedendriehoek en Omstreken (RISO) willen de zorg voor lichamelijke en geestelijke gezondheidszorg en beweging concentreren op één plek. De prachtige groene werk-, recreatie en leefomgeving met het sportcomplex Rielerenk leent zich daar bij uitstek voor. De gemeente realiseert met partners een groot aantal natuurlijke speelterreinen in de stad en in het opgeknapte Wezenlandenpark zijn fitnesstoestellen geplaatst die vrijwel continu in gebruik zijn.

De natuur komt de stad in
De stad is omgeven door het IJssellandschap met haar uiterwaarden, heggen en houtwallen, landgoederen en waterwegen. Wethouder Margriet de Jager: “Er is een vloeiende overgang tussen het omringende landschap en de stedelijke groenstructuur. De ommelanden reiken als groene vingers tot diep in de stad. Dit nodigt uit om lekker te bewegen en te recreëren. Juist die combinatie van een bruisende stad doorweven en omgeven door water en groen maakt Deventer zo speciaal.”

Hoogwaardig groen
Deventer is verweven met groen. Er zijn vele schitterende parken, zoals het Worpplantsoen aan de IJssel met het uitzicht op de historische binnenstad, het Rijsterborgherpark en het Nieuwe Plantsoen. De laatste twee zijn aangelegd door de bekende landschapsarchitect Leonard Springer en onlangs prachtig hersteld. De parken zijn ontmoetingspunten in de stad en vormen het decor voor de vele evenementen. Margriet de Jager: “De jury waardeerde de grote diversiteit vaan boom-, heester en haagbeplantingen. Ook bij het beheer van bermen en groenvakken houden we rekening met de verscheidenheid aan soorten en het nut voor dieren en insecten. Duurzaamheid heeft niet alleen te maken met energie en CO2 uitstoot.”

Natuur versterkt cultuur
De historische binnenstad is meer versteend, maar ook hier is het groen opvallend aanwezig. Beeldbepalende bomen omzomen de centrale Brink, er zijn verstilde hofjes, oaseachtige binnentuinen, bloembakken en geveltuintjes. In de binnenstad en de oude schil daaromheen heeft de gemeente en haar partners, zoals de NV Bergkwartier, de restauratie en het herstel van monumentale panden en verouderde woonwijken voortvarend aangepakt. De jury: “Zorgvuldige integratie van gebouwde en ongebouwde omgeving en het besef van het rijke cultuurhistorische erfgoed zijn daarbij het leidmotief.” Cultuur en natuur versterken elkaar en dat maakt wonen, werken en winkelen in de binnenstad zo aangenaam.

Natuur- en milieueducatie
De jury kijkt ook of de inwoners en vrijwilligersorganisaties bij natuur en milieu betrokken worden. De Adviesraad Natuur en Milieu heeft volop inspraak bij ingrepen in de openbare ruimte. In die adviesraad zijn bijvoorbeeld het IVN en de Deventer Bomenstichting vertegenwoordigd. Maar de inwoners worden ook via de Wijkaanpak en de Deventer Schoon Familie bij hun leefomgeving betrokken. Daarnaast is de Milieueducatiecentrum De Ulebelt een niet meer weg te denken partner van het (basis-)onderwijs in Deventer. De jury prijst de gemeente voor de voorbeeldfunctie van het centrum: “Met de stichting van het De Ulebelt is het haar gelukt het milieubewustzijn en duurzaamheid wezenlijk bij de mensen te brengen.”

De jury van de Entente Florale Europa heeft deze ‘groene parel’ onder de steden bekeken en gewaardeerd met goud. De ‘gouden’ plaquette die Deventer heeft gewonnen met de competitie komt in de prachtige kloostertuin aan ‘t Klooster te hangen. Vele toeristen, woningzoekers en bedrijven zullen Deventer bezoeken.