Gezonde bodem in de stad dankzij schimmels op boomwortel

Dr. Ir. Jacqueline Baar en ing Jeffrey Damen, directeur/adviseur bij Biomygreen en BioMyPro en adviseur Duurzaamheid bij BioMyPro lichten toe waarom vliegenzwammen bijdragen aan een groene stad.
Er is meer groen in de stad nodig, veel meer groen. Dat groen heel belangrijk is, is wel bekend. Het heeft veel voordelen: zo is groen rustgevend, goed voor onze gezondheid, bestrijdt het hittestress en hoosbuien worden beter opgevangen. Het creëert dus een gezonder leefklimaat. Gezond groen kan zich alleen maar vestigen in een goede bodem. Op mos na, groeit er niet zo veel op tegels en stenen. En die komen we nu eenmaal het meeste tegen, in het stedelijk milieu.
Wat is een goede bodem eigenlijk? Is het een bodem met veel meststoffen? Is dat een bodem die stevig en sterk is? Jacqueline ziet het zo: een goede bodem is een bodem vol met bodemleven, een bodem die leeft. Een levende bodem bruist van de bodembeestjes, bodemschimmels en bodembacteriën.
Mycorrhizaschimmels maken een belangrijk deel uit van dat bodemleven. Deze schimmels hebben veel voordelen. Kijk maar naar deze zomer. Die was droog, heel droog. Het leek of het niet meer wilde regenen in Nederland en de effecten van de droogte werden steeds meer zichtbaar. Toen ik laatst met de auto in de buurt van Arnhem reed en op een lange autoweg voor mij uit zat te staren (geen zorgen, ik lette natuurlijk ook op het verkeer), viel het mij op dat de bomen langs de autoweg heel erg geel waren, het leek wel herfst. Op sommige plaatsen was zelfs meer dan de helft van de bomen geel. Ik wist natuurlijk dat het door de lange droogte kwam, maar hoe komt het dat deze bomen zo geel zijn en de meeste loofbomen in bosrijke gebieden nog groen?
Het komt door de standplaats, en de bodem. In steden is er namelijk veel bodemverdichting. Hierdoor krijgt het bodemleven helemaal geen kans om te ontwikkelen, want een gezonde bodem begint bij een gezond bodemleven. Zo zijn er nog meer oorzaken van een gebrek aan bodemleven in de stad, dat zijn:

  • Versnippering; kleine groene eilandjes vormen een onnatuurlijke leefomgeving, die de mogelijkheden van voldoende bodemleven kan beperken;
  • Schadelijke stoffen in het boomwortelmilieu zoals zware metalen die zijn uitgestoten door verkeer, strooizout, pesticiden e.d.;
  • Extreme klimaatomstandigheden.

Toch zijn er ook wegen waar weinig bomen zijn dood gegaan door de droogte.  Op advies van ons, zijn in de winter van 2017/2018 langs diverse wegen in Nederland bomen met mycorrhizaschimmels aangeplant. Uitval was er tijdens de (bijna afgelopen) zomer nauwelijks: minder dan ca. 2,5%. Meer dan 95% van de bomen die op ons advies zijn aangeplant, heeft het overleeft. Dit is wel heel wat beter dan de ca. 50 tot 100% uitval die ik zelf heb gezien, langs andere wegen.
Wat is het geheim? mycorrhizaschimmels zorgen ervoor dat er meer wortels worden gevormd en dat wortels en schimmeldraden meer water uit de bodem kunnen opnemen.