Koos Bies­meij­er, bij­en­ex­pert en weten­schap­pe­lijk direc­teur van Natu­ra­lis, gaf zon­dag­mor­gen in het radio­pro­gram­ma Vroe­ge Vogels het start­sein voor het onder­zoeks­pro­ject Bij­en­ra­dar, waar­voor deel­na­me van het publiek nodig is. “We moe­ten weten hoe het met bij­en en bestui­ving gaat en nu kan ieder­een daar­mee hel­pen via www.bijenradar.nl,” zegt hij.
Bies­meij­er bena­drukt dat bij­en belang­rijk zijn: “Ze bestui­ven bloe­men en zor­gen zo voor appels, peren, aard­bei­en en veel meer lek­kers. Maar het gaat niet goed met deze insec­ten. Wij wil­len weten waar ze zich bevin­den, zodat we ze beter kun­nen bescher­men.” Het pro­ject Bij­en­ra­dar is zo opge­zet dat ieder­een met een aard­bei­en­plant­je mee kan hel­pen. De eer­ste hon­derd moe­ders die op Moe­der­dag 8 mei Natu­ra­lis bezoe­ken, krij­gen een gra­tis aard­bei­en­plant­je mee.
4 Aard­bei­en­plant­jes
Natu­ra­lis vraagt het publiek om een of meer aard­bei­en­plant­jes in de tuin of op het bal­kon te zet­ten en bij te hou­den wel­ke bestui­vers hun plant­je een bezoek bren­gen. De foto’s van de insec­ten kun­nen ze instu­ren op www.bijenradar.nl. Ook zijn er foto’s nodig van de aard­bei­en die aan de plant­jes groei­en, want een goed besto­ven aard­bei is mooi van vorm. Daar­aan wordt een aard­bei­en schoon­heids­wed­strijd gekop­peld. “Zo komen we erach­ter wel­ke bestui­vers er rond­vlie­gen in de stad en of er genoeg bestui­vers zijn om mooie aard­bei­en te krij­gen,” zegt Bies­meij­er.
Lei­den pilot­stad
De gemeen­te Lei­den onder­steunt de ont­wik­ke­ling van de Bij­en­ra­dar finan­ci­eel en is ‘pilot­stad’ voor het onder­zoek. Frank de Wit, wet­hou­der duur­zaam­heid van de gemeen­te Lei­den, draagt het pro­ject een warm hart toe: “Bij­en zijn essen­ti­eel voor bio­di­ver­si­teit en daar­mee voor een duur­za­me stad. Bij­en­ra­dar sti­mu­leert ver­be­te­ring van bio­di­ver­si­teit op een laag­drem­pe­li­ge en inno­va­tie­ve manier. Als thuis­ha­ven van Natu­ra­lis is het niet meer dan logisch dat wij pilot­stad zijn.”
Wil­de bestui­vers
Aard­bei­en wor­den besto­ven door zowel honing­bij­en, wil­de bij­en, hom­mels als zweef­vlie­gen. Om men­sen te hel­pen het onder­scheid te maken staat op de site een kor­te toe­lich­ting. Bij­en­ra­dar is onder­ge­bracht bij www.waarneming.nl, de lan­de­lij­ke data­ba­se voor de ver­sprei­ding van soor­ten. Een extra con­tro­le van de juis­te deter­mi­na­tie wordt ach­ter de scher­men gedaan door bij­en­ex­perts.
VN-rap­port
Uit het IPBES rap­port van de VN waar­aan Bies­meij­er heeft mee­ge­werkt blijkt eens te meer dat het slecht gaat met bestui­vers wereld­wijd, wat de voed­sel­pro­duc­tie in gevaar kan bren­gen. Maar het VN-rap­port maakt ook dui­de­lijk dat we er iets aan kun­nen doen, onder meer door te zor­gen voor een land­schap met vol­doen­de voed­sel en nes­tel­ge­le­gen­heid voor bij­en. Gekop­peld aan een land­schapsana­ly­se leve­ren de resul­ta­ten van Bij­en­ra­dar nieu­we input voor richt­lij­nen op voor ver­be­te­ring van het land­schap en de bescher­ming van bestui­vers.
Loop­tijd en bij­en­dag
Het pro­ject Bij­en­ra­dar begint op 8 mei en duurt tot eind augus­tus. In 2016 ligt de focus op Lei­den en omge­ving maar ieder­een kan mee­doen. In 2017 is lan­de­lij­ke dek­king het stre­ven.
Ini­ti­a­tief­ne­mer van Bij­en­ra­dar is Natu­ra­lis Bio­di­ver­si­ty Cen­ter. Gemeen­te Lei­den spon­sort het pro­ject van­uit de Duur­zaam­heids­agen­da. Bij­en­ra­dar is onder­deel van de cam­pag­ne van Groe­ne Cir­kel Bij­en­land­schap. Op 22 mei orga­ni­seert Natu­ra­lis tij­dens de dag van de bio­di­ver­si­teit een spe­ci­a­le bij­en­dag in het muse­um.