Koos Biesmeijer, bijenexpert en wetenschappelijk directeur van Naturalis, gaf zondagmorgen in het radioprogramma Vroege Vogels het startsein voor het onderzoeksproject Bijenradar, waarvoor deelname van het publiek nodig is. “We moeten weten hoe het met bijen en bestuiving gaat en nu kan iedereen daarmee helpen via www.bijenradar.nl,” zegt hij.
Biesmeijer benadrukt dat bijen belangrijk zijn: “Ze bestuiven bloemen en zorgen zo voor appels, peren, aardbeien en veel meer lekkers. Maar het gaat niet goed met deze insecten. Wij willen weten waar ze zich bevinden, zodat we ze beter kunnen beschermen.” Het project Bijenradar is zo opgezet dat iedereen met een aardbeienplantje mee kan helpen. De eerste honderd moeders die op Moederdag 8 mei Naturalis bezoeken, krijgen een gratis aardbeienplantje mee.
4 Aardbeienplantjes
Naturalis vraagt het publiek om een of meer aardbeienplantjes in de tuin of op het balkon te zetten en bij te houden welke bestuivers hun plantje een bezoek brengen. De foto’s van de insecten kunnen ze insturen op www.bijenradar.nl. Ook zijn er foto’s nodig van de aardbeien die aan de plantjes groeien, want een goed bestoven aardbei is mooi van vorm. Daaraan wordt een aardbeien schoonheidswedstrijd gekoppeld. “Zo komen we erachter welke bestuivers er rondvliegen in de stad en of er genoeg bestuivers zijn om mooie aardbeien te krijgen,” zegt Biesmeijer.
Leiden pilotstad
De gemeente Leiden ondersteunt de ontwikkeling van de Bijenradar financieel en is ‘pilotstad’ voor het onderzoek. Frank de Wit, wethouder duurzaamheid van de gemeente Leiden, draagt het project een warm hart toe: “Bijen zijn essentieel voor biodiversiteit en daarmee voor een duurzame stad. Bijenradar stimuleert verbetering van biodiversiteit op een laagdrempelige en innovatieve manier. Als thuishaven van Naturalis is het niet meer dan logisch dat wij pilotstad zijn.”
Wilde bestuivers
Aardbeien worden bestoven door zowel honingbijen, wilde bijen, hommels als zweefvliegen. Om mensen te helpen het onderscheid te maken staat op de site een korte toelichting. Bijenradar is ondergebracht bij www.waarneming.nl, de landelijke database voor de verspreiding van soorten. Een extra controle van de juiste determinatie wordt achter de schermen gedaan door bijenexperts.
VN-rapport
Uit het IPBES rapport van de VN waaraan Biesmeijer heeft meegewerkt blijkt eens te meer dat het slecht gaat met bestuivers wereldwijd, wat de voedselproductie in gevaar kan brengen. Maar het VN-rapport maakt ook duidelijk dat we er iets aan kunnen doen, onder meer door te zorgen voor een landschap met voldoende voedsel en nestelgelegenheid voor bijen. Gekoppeld aan een landschapsanalyse leveren de resultaten van Bijenradar nieuwe input voor richtlijnen op voor verbetering van het landschap en de bescherming van bestuivers.
Looptijd en bijendag
Het project Bijenradar begint op 8 mei en duurt tot eind augustus. In 2016 ligt de focus op Leiden en omgeving maar iedereen kan meedoen. In 2017 is landelijke dekking het streven.
Initiatiefnemer van Bijenradar is Naturalis Biodiversity Center. Gemeente Leiden sponsort het project vanuit de Duurzaamheidsagenda. Bijenradar is onderdeel van de campagne van Groene Cirkel Bijenlandschap. Op 22 mei organiseert Naturalis tijdens de dag van de biodiversiteit een speciale bijendag in het museum.